Pleidooi voor tweede leven treinremise

Gerrit van Middelkoop pleit voor een tweede leven voor de treinremise in De Steeg. Een theehuis voor fietsers om even bij te komen tijdens een ritje door de Havikerwaard. Een museum over de steenbakgeschiedenis van de polder in De Steeg. Een bezoekerscentrum voor wandelaars in het natuurgebied dat overblijft als de periode van zandwinning achter de rug is.

 

Gerrit van Middelkoop ziet het helemaal voor zich. Voor de oude remise van het dieseltreintje van de verdwenen steenfabriek Bingerden in de Havikerwaard zijn tal van bestemmingen te bedenken. ,,Het is een prachtig gebouwtje van begin jaren 50 in ‘shake-hands architectuur’”, vertelt hij.

 

 

Metselwerk en prefabbeton
De oude remise is al flink overwoekerd. Eigenaar Van der Kamp vindt dat mooi, Gerrit van Middelkoop pleit er juist voor het gebouwtje vrij en beter zichtbaar te maken. Dat is een manier van bouwen waarbij voor het eerst een combinatie van metselwerk en prefabbeton werd toegepast. Je zag deze stijl ook bij het vorige station van Arnhem; de koepel van de Sonsbeekzijde kun je nog bewonderen in Park Presikhaaf. Ook het station van Zutphen is gebouwd in shake-hands architectuur.”

 

Dat het gebouw er nog was, was kortgeleden een grote verrassing voor hem. Hij ontdekte het door bomen overwoekerde pand tijdens een struintocht door de polder. Omdat het gebied formeel gesloten is voor onbevoegden, had hij het nooit meer gezien. Als jonge jongen uit De Steeg zag hij het treintje nog rijden. ,,Het bracht klei uit de polder naar de steenfabriek. Ik verbeeld me zelfs dat ik er een keer op ben meegereden.”

 

De remise is het enige overblijfsel van de 1863 gestichte steenfabriek Bingerden. Deze was een van de zestien steenfabrieken tussen Velp en Doesburg. Aan de Veluwse kant staat alleen de ruïne van steenfabriek De Groot bij Velp nog overeind.
Rondom de fabriek in de Havikerwaard ontstond in de loop van de jaren een gemeenschap van steenfabriekarbeiders. Ze waren voor het merendeel afkomstig van de Liemerse overkant van de rivier en waren bijgevolg katholiek. ,,We kenden er niemand van. Wij waren protestant”, vertelt Van Middelkoop. De fabriek werd in 1992 afgebroken.

 

Brug naar het eiland
Een prachtige geschiedenis, zegt Van Middelkoop, die dreigt vergeten te worden. Vandaar zijn pleidooi voor het behoud van dit laatste fabrieksgebouw, dat toevallig ook nog eens heel fraai is. Probleem is wel dat het na de periode van de zandwinning op een eiland komt te staan. In de polder komen nevengeulen van de IJssel. ,,Misschien kan er een brug naar het eiland worden gebouwd”, oppert Van Middelkoop.

 

Daar ziet Jan van der Kamp niks in. Hij is de man die indertijd de oude steenfabriek heeft aangekocht om met ontzanding te kunnen beginnen. Tegenwoordig is zijn zoon de directeur van ontzandingsbedrijf k3Delta.

 

Remise verplaatsen kan ook
Senior heeft op de plek van de steenfabriek een dekstation voor paarden. ,,Die nevengeul wordt wel honderd meter breed, dat eilandje wordt volledig onbereikbaar”, zegt hij. ,,Laat dat gebouwtje daar maar mooi staan om overwoekerd te raken. Ik ben de eigenaar en ik zie helemaal niks in die plannen van die meneer.”

 

Van Middelkoop laat het er niet bij zitten. Hij heeft bij de gemeente een aanvraag ingediend het gebouwtje tot gemeentelijk monument te verklaren. ,,Als een brug onhaalbaar is, dan kun je de remise ook nog verplaatsen. Of je maakt het gebouwtje zichtbaar vanaf de dijk en plaatst daar een bord met informatie over de geschiedenis.”

Maquette en tekening gemaakt door Gerrit van Middelkoop