Onthulling plaquette

Vermoord om wie zij waren – herinnering aan een Joodse familie in het dorp Rheden.

Vrijdagmiddag 16 oktober is door Leo van Geldern (88 jaar en geboren in Rheden) een plaquette onthuld ter nagedachtenis aan zijn in de Tweede Wereldoorlog vermoorde Joodse vader, moeder en zus. Als eerbetoon aan hen is voor Leo een lang gekoesterde wens in vervulling gegaan: een blijvende en zichtbare herinnering aan zijn familie in de vorm van een plaquette met de namen van zijn ouders en zus en geplaatst op de zijgevel van zijn geboortehuis aan de Groenestraat 69 in Rheden. Op dit adres woonden en werkten zij destijds en hadden daar een textielwinkel onder de naam ‘Magazijn De Magneet’. Nu is er op dit adres ijszaak IJsclusief gehuisvest. Heiman van Geldern was in 1931 een van de oprichters van belangenvereniging Rhedens Dorpsbelang.

Vader Heiman werd in 1941 van huis opgehaald en binnen een week vermoord in vernietigingskamp Mauthausen. In 1943 werden moeder Sophia en dochter Jeanette (Nettie) uit het onderduikadres in Velp weggevoerd en na een maand in Auschwitz vermoord. Vermoedelijk was het gezin destijds de enige Joodse familie in het dorp Rheden. Zoon Leo was in Renswoude ondergedoken bij de in Rheden geboren Evert Zweers en Geertruida Hendrika Zweers-Liet. Leo is in Renswoude blijven wonen tot 1954. Hij keerde terug naar Rheden om de winkel van zijn ouders te kunnen herstarten en is in 1955 getrouwd met Corrie Brunt uit Renswoude. Onder de nieuwe naam ‘Van Geldern Mode’ was hun winkel in Rheden en daarbuiten 35 jaar lang een begrip.

Aanvankelijk was het de bedoeling dat er zondag 18 oktober een plechtigheid aan verbonden zou worden met Joodse gebeden in het bijzijn van ca. 30 genodigden. Door de recente landelijke coronamaatregelen was dat helaas niet mogelijk. Uitstel was geen optie. Om toch de wens van Leo in vervulling te laten gaan kon – op de sterfdag van zijn vader – de plaquette worden onthuld in het bijzijn van enkele vertrouwelingen. De plaquette met de namen van zijn ouders en zus is een blijvende herinnering, op de plaats waar ze destijds als gezin gelukkige jaren kenden.

Groenestraat 69 in Rheden

Een en ander werd mogelijk gemaakt met de steun van ‘IJsclusief’, belangenvereniging Rhedens Dorpsbelang, Ondernemend Rheden-De Steeg, BIZ Centrum Rheden, Oudheidkundige Kring Rheden-Rozendaal, het comité viering 75 jaar Vrijheid dorp Rheden, de Liberaal Joodse Gemeente Gelderland, Hubo bouwmarkt en particulieren.

Het boek “Verborgen in Velp” – Nooit vertelde verhalen over moed, verzet en onderduikers- bevat een verhaal over het gezin Van Geldern.