Nijver Dieren-Noord

In 2003 verscheen als uitgave van de Oudheidkundige Kring Rheden – Rozendaal het boek ‘Nijver Dieren, Een eeuw handel, ambachten, middenstand en nijverheid in Dieren-Zuid’ van de hand Frans Nas en Harrie Wegman. Op 7 november 2018 is eindelijk het langverwachte vervolg over Dieren-Noord verschenen, ditmaal van de hand van Frans Nas en Walter de Wit.

Meteen na het verschijnen van het deel over Dieren-Zuid werd door de auteurs het plan opgevat ook een boek te maken over de bedrijvigheid in Dieren-Noord. In 2006 werd een tentoonstelling gehouden in de Ontmoetingskerk in Dieren met het tot dan toe verzamelde materiaal. De tentoonstelling trok veel belangstelling en leverde veel extra materiaal op. Ook daarna trok de geboren Dierenaar Frans Nas wekelijks vanuit zijn woonplaats Bilthoven naar Dieren om met mensen te spreken over die vele bedrijfjes die er in Dieren-Noord waren geweest en om een nog completer beeld te krijgen.

Al doende bleek dat er in de loop der jaren zoveel bedrijfjes waren geweest en er zoveel veranderd was, dat er een einddatum moest worden vastgesteld om alle nieuwe informatie te verwerken.

Harrie Wegman haakte helaas als mede-auteur af en overleed in 2015. Oud-bestuurslid van onze Kring Wencel Maresch sprong bij, maar constateerde na verloop van tijd dat het voor hem vrijwel ondoenlijk was om tot een behoorlijke afronding te komen. Voor Frans Nas begonnen inmiddels de jaren te tellen en zijn gezondheid nam ook af. Het erelid van de Oudheidkundige Kring Walter de Wit heeft er uiteindelijke voor gezorgd dat het werk van zoveel jaren niet verloren ging en het boek toch kon verschijnen.

Dit boek bevat een schat aan gegevens en uniek foto- en ander beeldmateriaal. Naast de geschiedenis van grote bedrijven als Gazelle, P.A.F., Lepper, Hupkes, Vitatron, Oxygenium, Reinbouw, Groeneboom en Donkers komen ook de kleinere bedrijven aan bod. De horeca, de ambulante handel, het realiseren van het Callunaplein en nog tal van andere onderwerpen passeren de revue. Het wordt gecompleteerd met een een overzicht per straat van Dieren-Noord met de bedrijfjes die nog konden worden opgespoord.

Het is een rijk gedocumenteerde uitgave geworden: een mooi kijkboek, maar ook een bron van historische informatie. Het geeft een bijzonder tijdsbeeld van wat er in de afgelopen eeuw allemaal was op het gebied van handel, ambachten, middenstand en nijverheid in Dieren-Noord.

Frans Nas en Walter De Wit, Nijver Dieren-Noord. Een eeuw handel, ambachten, middenstand en nijverheid in Dieren-Noord’. Uitgave Oudheidkundige Kring Rheden – Rozendaal 2018, 160 p. ISBN/EAN: 978-90-805800-0-8.

Jeroen van Gessel