Eeuw in versnelling

Op 20 april 2018 werd het eerste exemplaar van dit boek in de Gazelle rijwielfabriek door de schrijfster Marian Rijk aangeboden aan de directie van Gazelle en aan Peter Breukink, als vertegenwoordiger van de nazaten van de families Kölling en Breukink die lang Gazelle als familiebedrijf bestuurden. Het boek beschrijft een dubbele geschiedenis die interessant met elkaar verweven wordt.

De ene geschiedenis is die van de fiets. Van een exclusief en kostbaar vervoermiddel van sportieve notabelen aan het eind van de negentiende eeuw, werd het in begin van de twintigste eeuw snel tot een vervoermiddel voor iedereen. Deze revolutionaire ontwikkeling maakte vervoer voor veel mensen goedkoper en daarmee hun wereld veel groter. Men trok er massaal met de fiets op uit. De technische ontwikkelingen in het fietsontwerp die de ontwikkeling mogelijk maakte wordt daarbij ook beschreven.

Daarnaast is het boek een geschiedenis van de familie Kölling en Breukink en van hun Gazelle fabriek. Willem Kölling, in Dieren gekomen als assistent beheerder van het postkantoor, stond in 1892 samen met de smid Rudolf Arentsen aan de wieg van Gazelle. Nadat Arentsen zich had teruggetrokken trad broer Hendrik Kölling en neef Jan Breukink tot de directie toe en werd Gazelle een echt familiebedrijf. Met heel veel tot nu toe onbekende details en bijzonder openhartig worden hun levens en het wel en wee van de familie en het bedrijf beschreven. Omdat Willem en Hendrik Kölling kinderloos bleven werd deze eerste generatie van de directie van Gazelle opgevolgd door drie zonen van Jan Breukink: Marius, Gé en Wim. Dit verhaal eindigt als in 1971 de familie gedwongen is de fabriek te verkopen aan TI Raleigh, hoewel Wim – vader van wielrenner Erik Breukink – nog tot 1985 als directeur aanbleef.

Het prettig geschreven boek is een echte aanrader voor iedereen die geinteresseerd is in het verhaal van de fiets, maar zeker ook voor geinterresseerden in de regionale geschiedenis en die van Dieren in het bijzonder.

Marian Rijk : Eeuw in versnelling . Hoe de fiets voor een maatschappelijke revolutie in Nederland zorgde. (mbo / Anthos 288 blz.)

Deze boekbespreking is gemaakt door Jeroen van Gestel